Phần 2

Tháng Tư Lại Về

Hồi Ký Vương Mộng Long K20

         . . . . . .

        Tôi chờ khoảng 10 phút thì Đại tá Hiếu Trung đoàn trưởng Tr/Đ 43 BB cùng người liên lạc truyền tin của ông tới gặp tôi. Tháp tùng Đại tá Hiếu, có Trung tá Linh, SQ Phụ tá Hành Quân Trung đoàn 43 BB.  Đại tá Hiếu nói Thiếu tướng Đảo chọn TĐ 82 BĐQ làm lực lượng bảo vệ Bộ Tư Lệnh di chuyển.  Lát sau Thiếu tướng Lê minh Đảo cùng 4 Quân Cảnh hộ tống xuống xe gặp tôi.  Chúng tôi xác định nhiệm vụ, trao đổi tần số rồi lên đường.

       Nhiệm vụ đã được phân chia rõ ràng.  TĐ 82 BĐQ chịu trách nhiệm bảo vệ Thiếu tướng Tư Lệnh trên đường di chuyển.  Tướng Tư Lệnh chỉ huy toàn thể trận điạ. Trong khi đó Đại tá Hiếu chỉ huy cánh quân của TĐ 82 BĐQ và Tiểu đoàn 1/ 43BB của Th/ tá Tung (K20) đi theo sau.  Tiểu đoàn 3/ 43 BB tùng thiết, được đặt dưới quyền Trung tá Nô, Thiết đoàn trưởng Kỵ binh.  Riêng Tiểu đoàn 2/ 43 BB của Thiếu tá Chế đóng quân trên núi Thị phải gánh chịu nhiệm vụ nặng nề nhất của cuộc triệt thoái, làm lực lượng đoạn hậu của SĐ18BB.

       Đường liên tỉnh lộ Long Khánh - Bà Rịa nhỏ và hẹp.  Ra khỏi ngã ba Tân-Phong một đỗi, tôi thấy những bành đạn pháo binh xếp dọc lề đường; đây là bãi tiếp tế của Sư đoàn, xa về hướng nam để đánh lạc pháo địch. Tuy vậy, mới chiều hôm ấy địch đã phát giác bãi này, và pháo binh CSBV đã đánh phá đoạn đường này cả gìờ.  Chúng tôi đi bên trái đường, thỉnh thoảng chân tôi đá phải những xác người nằm chết rải rác đó đây.  Những người dân chạy giặc, trúng đạn pháo chết oan.  Những cái xác còn mềm, có cái còn toàn thân, có cái chỉ còn một phần hình hài con người.  Tôi đi ngang qua đồn điền Michelin vào lúc công nhân ở đây đã lên xe chạy từ lâu.  Những gia đình chậm chân thì khăn gói tất tả, vợ chồng con cái hối hả lên đường.  Có những bé thơ chừng năm, bảy tuổi, chân bó áo, bó quần từng cục vải to.  Tội nghiệp cho bé, chân non đường dài!  Tôi chạnh nhớ đến ba đứa con tôi ở Ban-Mê-Thuột, đứa lớn nhất mới bốn tuổi, vợ tôi lại đang mang bầu.  Ban-Mê-Thuột đã rơi vào tay giặc từ đầu tháng 3/1975.  Gia đình tôi đã rơi vào tay giặc, khi tôi gắng sức bảo vệ gia đình những người khác ở Quảng-Đức.  Đầu tháng Ba năm 1975, khi có tin địch sẽ đánh Ban-Mê-Thuột, tôi có gởi một cái điện khẩn cấp cho BCH/ BĐQ/ QK2 và cho BTL/ QĐ2 cho phép tiểu đoàn tôi về phòng thủ thị xã này.  Không ai trả lời cái điện cầu xin trên.  Đây là nỗi ân hận sâu xa nhất trong đời lính chiến của tôi; đó cũng là nỗi buồn ám ảnh suốt đoạn đời còn lại của người chỉ huy trực tiếp của tôi, Chuẩn tướng BĐQ Phạm duy Tất.  Đoạn đường vài chục cây số từ Tân-Phong đi Bình-Ba (Bà-Rịa) thực ra không có gì là đáng ngại đối với những người lính sơn cước của TĐ 82 BĐQ.  Nhưng cái nhiệm vụ nặng nề bảo vệ Tư Lệnh Hành Quân đã làm tốc độ tiến quân của chúng tôi giảm đi nhiều so với khả năng.  Đi chừng nửa giờ, tôi lại phải cho đơn vị dừng quân bố trí chờ đơn vị theo sau.  Quân nhân của những đơn vị khác đi hàng một trên đường, vậy mà vẫn chậm hơn nhiều so với đội hình tác chiến một hàng dọc của TĐ 82 BĐQ đi sâu gần bìa rừng trái trục lộ.

       Có lúc hỏa châu soi khi ngừng quân, Tư Lệnh quan sát bên đường một lúc rồi hỏi tôi,

       - Quân của Long đâu?  Sao qua không thấy?

       Tôi phải giải thích với ông rằng đơn vị tôi đã được tập luyện thành thói quen, bất cứ lúc nào dừng quân, mỗi người lính tự động núp vào bụi cây, gò đất, nếu không có gì ẩn nấp, họ phải ngồi thủ thế, súng trên tay sẵn sàng tác xạ.  Hỏa châu không đủ soi rõ đội hình của họ, nên Tư Lệnh không thấy rõ họ.  Nghe tôi giải thích có lý, Tướng gật đầu,

       -Well well, very good!

       Tới một cái cầu nơi con suối sâu, nước chảy ào ào, đoàn quân qua cầu hàng dọc, rồi chuyển sang hàng ngang tiến sâu về hướng bìa rừng.  Khi an ninh đã sẵn sàng, tôi mới mời Tư Lệnh và Đại tá Hiếu rời vị trí ẩn nấp tiếp tục lên đường.  Chúng tôi đến giữa cầu thì nghe từ đầu dốc phía sau, tiếng chuông xe đạp "kính coong! kính coong!"  Tiếng một người đàn bà la lớn,

       -Ê các cha!  Xe tui không có thắng, tránh xa!  Tránh xa!

       Thế là tụi tôi và Tư Lệnh đứng nép một bên cầu.  Cầu không có lan can, chỉ sợ người đi xe đạp lao vào mình, thì chắc mình sẽ rớt xuống sông trình diện Hà-Bá!  Khi người đi xe lướt qua trước mặt, nhờ ánh hỏa châu soi, chúng tôi thấy rõ mặt chị, một người đàn bà trung niên rất béo cưỡi chiếc xe đàn ông loại để thồ đang lao vèo vèo xuống dốc.    Chợt chiếc xe vướng cục đá, chiếc xe tưng lên, trệch hướng và lao xuống dòng nước trắng xóa đang réo ầm ầm dưới kia.  Chúng tôi nghe tiếng thét của người đàn bà ấy ngân dài trong thung lũng,

       - Á!...Á!...Á!...

       Rồi thì,

       - Ùm!...

       Sau dư âm của tiếng "ùm!" cảnh vật lại trở về bình yên.  Tôi rọi đèn xuống để quan sát tình trạng người bị nạn, thì chỉ thấy một khối đen trôi theo dòng nước cuốn nhanh.

       Đoàn quân vẫn tiếp tục đi.  Tư Lệnh vẫn vừa đi vừa đàm thoại với những cánh quân ở xa.  Vì cùng tần số, tôi biết Trung tá Trần minh Công Trung đoàn 48/SĐ 18 BB , Đại tá Ngô kỳ Dũng Trung đoàn 52/ SĐ18 BB đang ở nơi nào.  Khi đến gần ngã ba Xà-Bang thì cánh quân của tôi đã bỏ đơn vị theo sau một đoạn hơi xa.  Trong bìa rừng sâu tôi nghe tiếng súng báo động của địch.  Những tiếng "Tắc, tắc..., tắc" hai ngắn, một dài, từ hướng Xuân-Lộc tiến dần từng chặng về hướng Nam.  Rõ ràng địch đang âm mưu gì đây!

       Đại tá Hiếu thì cứ luôn bận tâm đến đứa con đi đoạn hậu, TĐ2/ 43, đơn vị này bắt đầu rời núi Thị.  Tôi rất khâm phục cái trầm tĩnh và sức chịu đựng của người sĩ quan đàn anh này.  Chân ông còn tháp một mảnh platinum vì chiến thương, vậy mà ông cố theo bén gót những người lính miền núi mà không để hé chút dấu hiệu mệt nhọc nào.  Quả là một sự cố gắng phi thường.   Sắp đến ngã ba Xà-Bang, tôi thấy một cái xe Citroẽn dân sự bị bắn xẹp bánh, nằm giữa đường.  Khi tôi rọi đèn pin vào trong xe thì thấy hai ghế trước bỏ trống, trên ghế sau là xác một bà cụ già.  Trên tay bà cụ còn ôm một cái cơi trầu.  Cái cơi trầu bung nắp, những lá trầu đẫm máu nằm rải rác trên nệm xe.  Tư Lệnh xúc động bùi ngùi nhìn cái xác người dân nằm đó, người dân bỏ cuộc giữa đường dẫn tới chốn bình an.  Tôi buồn rầu đóng cửa chiếc xe Citroẽn lại.

       Tôi nhủ thầm,

       - Lỗi tại chúng tôi!  Lỗi tại chúng tôi!

       Tôi lâm râm đôi lời cầu nguyện cho người nạn nhân chiến cuộc.

       Khi đến ngã ba Xà-Bang, Tướng Tư Lệnh đã mệt lắm rồi,

       -Long ơi!  Có nên cho anh em nghỉ một chút được không?

       Tôi từ chối,

       - Địch nó đã phát giác ra cuộc rút quân của chúng ta rồi, chắc chắn có bôn tập truy kích.  Vị trí này rất nguy hiểm không dừng quân được đâu Thiếu tướng.  Nhất là ban đêm, đang đi mà ngừng lại nằm xuống là bị ngủ mê ngay, rất khó dậy nổi mà đi tiếp.  Gắng vài giờ nữa là tới chỗ an toàn.  Cố lên đi Thiếu tướng!  Tôi vừa nói, vừa kéo tay Tư Lệnh tiến lên.  Tôi huýt gíó bài "The Longest Day".   Tư Lệnh huýt gió theo, và chúng tôi tiếp tục bước đi.  Hướng Xuân-Lộc vẫn ì ầm tiếng đại bác.  Hỏa châu lập lòe phía chân trời xa.  Vừa lúc ấy trên máy liên lạc của Trung đoàn 43 BB, Thiếu tá Dư, TĐT 3/43 BB báo cáo rằng đoàn cơ giới của anh và Trung tá Nô Thiết đoàn Kỵ Binh đã gặp quân Dù án ngữ ngõ vào Bình-Ba, họ đang chờ xác nhận của cấp trên rồi mới cho phép quân Xuân-Lộc tiến vào. T ướng Tư Lệnh thở phào nhẹ nhõm, thế là chuyện link-up với quân bạn đã xong, bây giờ chỉ còn chuyện theo dõi an nguy của đoàn hậu quân là Tiểu khu Long-Khánh, Lữ đoàn 1 Dù và Tiểu đoàn 2/43 BB.  Chúng tôi dấn bước tiến nhanh về phía trước, xa xa vọng lại tiếng gà gáy sớm.

       Khi chúng tôi nhìn thấy ánh đèn dầu của xóm thôn le lói, cũng là lúc máy truyền tin của Tiểu khu Long-Khánh báo tin cho Tư Lệnh rõ rằng họ đang chạm địch.  Rồi đến tin tức Lữ đoàn Dù chạm địch.  Những khẩu pháo Dù đặt bên đường đầu xóm bắt đầu tác xạ từng tràng yểm trợ cho quân bạn.  Mặt trời hừng đông, một chiếc xe Jeep chạy đến đón Thiếu tướng Tư Lệnh và tùy tùng của ông.  Chiếc xe thứ hai đến đón Đại tá Hiếu, Trung tá Linh và anh lính truyền tin Trung đoàn 43 BB.  Tôi cho đơn vị đi sâu vào hướng làng xã rồi dừng quân dưới một bụi tre làng.  Tôi cho các đại đội bố quân, cắt người canh gác.  Đầu dựa ba lô mắt tôi nhíp lại rất nhanh.

       Mặt trời lên cao khỏi ngọn cây, tôi thức dậy bởi tiếng động cơ của một cái trực thăng chỉ huy đáp bên căn cứ hỏa lực của Dù.  Trên trực thăng có ba người to lớn nhảy xuống, chiếc trực thăng bay đi.  Không rõ những người mới xuống máy bay là ai, nhưng sau khi trao đổi vài lời gì đó với những pháo thủ Dù, họ quay sang tiến về phía TĐ 82 BĐQ.  Khi họ đến gần thì tôi nhận ra Trung tướng Nguyễn văn Toàn Tư Lệnh/QĐ3, Trung úy Đức tùy viên của ông và một anh lính mang máy truyền tin.  Tôi ra lệnh cho tiểu đoàn tập họp năm đại đội dàn chào.

       Sau khi bắt tay tôi, Tướng Toàn đi một vòng bắt tay từng người, câu nói của ông chỉ vắn tắt,

       - Good!  Giỏi!  Tiểu đoàn ni giỏi lắm!

       Quay qua tôi, ông nói,

       -Thôi cho anh em giải tán đi Long.  Ở đây sát nách căn cứ Mây Tào, tụi nó pháo bất cứ lúc nào, nguy hiểm.

       Tôi cười,

       - Pleime tứ bề là địch.  Thế mà, mỗi lần Trung tướng xuống thăm, tụi tôi vẫn đội hình đàng hoàng dàn chào, vậy thì ở đây có cái gì đáng ngán mà bỏ lễ nghi quân cách?

       Tướng cũng cười,

       - Ừ, nhắc Pleime tức là chú mi nhắc khéo ta còn nợ cái lon Trung tá của chú mi trận đó có phải không?  Thôi về Long-Bình kỳ này ta đền cho!  Chịu chưa?

       Rồi Trung tướng Toàn bắt tay tôi từ giã; có xe chờ đưa ông vào Hội Đồng Xã Bình-Ba họp với Tướng Đảo.

       Tướng Toàn không lạ gì chúng tôi, chúng tôi cũng chẳng lạ gì Tướng Toàn.  Trong thời gian Tướng Nguyễn văn Toàn giữ chức vụ Tư Lệnh Quân Đoàn 2, ông thường ghé thăm Pleime và Tiểu đoàn 82 BĐQ.  Tướng Toàn đã chứng kiến khả năng đơn vị này qua những trận đánh lẫy lừng, Căn cứ 711, Pleime, Đạo-Trung.  Trong năm 1974 Tướng Toàn đã hai lần gắn Anh Dũng Bội Tinh với Nhành Dương liễu lên hiệu kỳ tiểu đoàn này.  Sau đó ông thuyên chuyển về làm Tư lệnh Quân khu 3.  Tháng 4/ 1975 Quân đoàn 2 tan rã.  Khi được tin báo rằng Tiểu đoàn 82 BĐQ còn đang lặn lội trong rừng già Bảo-Lộc, chính Tướng Nguyễn văn Toàn đã ra lệnh cho không quân Vùng 3 Chiến Thuật cứu tiểu đoàn này về Long-Khánh chiều ngày 6/4/1975.  Chiều hôm đó, tại sân bay Long-Khánh, Tướng cũng chỉ ngắn gọn một câu, "Good! Giỏi!  Tiểu đoàn ni giỏi lắm!"  Chúng tôi đã đáp lại lời khen của ông bằng những chiếc T54 cháy bên rào trại 181 PB, và bằng những khẩu phòng không nước thép còn xanh biếc được trưng bày ở sân bay Long-Khánh.

       Trưa hôm đó tôi vào gặp Thiếu tướng Đảo trong Hội Đồng Xã Bình-Ba, ông cho biết Lữ đoàn 1 Dù đã thành công diệt xong những con chốt chặn và đang trên đường tập trung vùng bắc xã Bình-Ba.  Riêng tin tức liên quan đến Tiểu khu Long-Khánh thì còn mù mờ.  Trung tá Đình (K10VB) Tiểu khu Phó đã tử trận vì 1 quả B 40 trúng ngay xe ông.  Số phận Đại tá Phúc, Tỉnh trưởng thì chưa rõ rệt, còn đang phối kiểm.  Tiểu Đoàn 2/ 43 BB của Thiếu tá Chế thì đang bị xe tank CSBV truy lùng, phải lẩn trốn trong rừng cao su để tìm đường rút về hướng Long-Thành.

       Xế chiều, Thiếu tướng Tư Lệnh Sư đoàn 18 cho tôi mượn xe và tài xế của ông để tôi ra Bà-Rịa tìm tin tức vợ con tôi.  Tôi vào tất cả các trung tâm tị nạn ở Bà-Rịa để hỏi tên những nạn nhân chiến cuộc nhưng không có tin gì về Ban-Mê-Thuột cả.  Khi tôi về lại Hội Đồng Xã Bình-Ba thì Đại tá Hiếu cho tôi biết địch đã bôn tập truy kích đúng như dự đoán của tôi, chúng chặn đánh nặng nề quân bạn ngay tại ngã ba Xà-Bang, Trung tá Đình chết ở đây, Đại tá Phúc cũng bị địch bắt ở địa điểm này.  Ngày hôm đó Tổng Thống Thiệu từ chức trao quyền lại cho cụ Trần văn Hương.  Tiểu đoàn tôi rút vào nhà dân ngủ qua đêm.  Sáng hôm sau chúng tôi rút về Long-Bình.  Rồi đơn vị tôi chấm dứt nhiệm vụ tăng phái cho Sư đoàn 18 và được trả lại cho Biệt Động Quân.  Từ ngày về Long-Bình, tôi mãi lo đi tìm tin tức vợ con, không màng tới việc gặp Tướng Tư Lệnh Quân đoàn 3 để "đòi nợ" cái lon Trung tá.

       Ngày 28/4/1975 Tiểu đoàn 82 BĐQ được lệnh vào vùng hành quân phía sau lưng trường Bộ Binh Long-Thành.  Vì lệnh đến bất ngờ do đó 1/3 quân số đơn vị xuất trại về không kịp giờ di chuyển nên Tiểu đoàn vào vùng với quân số 161 người, thiếu vắng Thiếu úy Nguyễn văn Học, người sĩ quan Đại đội trưởng ưu tú nhất của tôi.  Tiểu đoàn có nhiệm vụ ngăn chặn địch từ hướng bắc tiến về, đồng thời hỗ trợ cho một đơn vị bạn (?) tái chiếm trường Bộ Binh Long-Thành.  Ngọn đồi chúng tôi phòng thủ là một cái tiền đồn cũ, có ba cái lô cốt nhỏ, không hầm hố địa đạo, không có hàng rào.  Chúng tôi chỉ chất sơ sài những viên đá tổ ong thành một chiến lũy cấp thời.

       Tối hôm đó từng đoàn xe vận tải của CSBV đã đổ hàng trăm bộ đội xuống khu rừng cao su hướng bắc ngọn đồi trọc mà chúng tôi trấn giữ.  Khoảng 8 giờ tối đoàn xe bật đèn rọi đường cho bộ binh theo sau T54, dàn hàng ngang xung phong biển người vào tuyến phòng ngự của TĐ/82 BĐQ.  Ngay loạt đạn 100 ly mở màn, ba cái lô cốt đã bị bắn xập.  Đại úy Hoàn và anh lính truyền tin của ông là những người chết đầu tiên.  Tôi bò sang hố của ông, quấn tấm thân đầy máu của ông bằng tấm mền poncho line.  Khi tôi di chuyển sang kiểm soát vị trí phòng ngự của Thiếu úy Thủy, ĐĐT/ ĐĐ4 thì bộ binh địch bắt đầu hô "xung phong!"  Chúng tôi phải dùng lựu đạn M26 để chặn bước tiến của giặc.  Những trái M72 bắn xéo qua xéo lại từ đỉnh đồi đã khiến cho chiến xa CSBV thoái lui.  Dọc theo sườn đồi có bốn, năm chiếc T54 bị hạ nằm bất động.  Hai khẩu M60 bắn chéo cánh sẻ đã vô hiệu hoá đợt sóng biển người đầu tiên của địch.  Tôi gọi cho BCH Liên đoàn xin không yểm và pháo yểm nhưng đơn xin yểm trợ không có ai trả lời!

       Chợt đèn xe vụt tắt, tiếng động cơ chiến xa rú lên.  Khoảng năm sáu chiếc T54 tắt đèn và mở hết tốc lực chạy lên đồi.  Chúng đảo một vòng chữ C trên vị trí đóng quân của BĐQ, xích xe đè nát thân thể những người không kịp tránh né rồi chạy đi.  Sự kiện này thật là bất ngờ!  Chúng tôi chưa kịp phản ứng thì chiến xa địch đã chạy khuất xuống chân đồi.  Ông Thượng sĩ Phạm Hoa , thường vụ tiểu đoàn bị xích xe tank nghiến nát ngực chết cùng với anh B1 Bích, người nấu cơm cho tôi.  Khẩu cối 81 bị đè gãy càng bất khiển dụng.  Chuẩn úy Thiều, trung đội trưởng trung đội súng nặng ngồi ôm xác Thượng sĩ Hoa khóc rưng rức.  Cả tiểu đoàn đều biết Chuẩn úy Thiều là ứng cử viên rể quý của "Thượng sĩ tía".   Ái nữ của thượng sĩ thường vụ đang là hoa khôi lớp 11 trường Trung học Minh-Đức, Pleiku.

       Tôi chưa kịp chấn chỉnh lại đội hình thì đạn 100 ly lại ầm ầm dội trên đỉnh đồi, rồi đèn xe lại bật sáng soi đường bộ binh địch mở đợt biển người tiếp theo.  Lần này chúng tôi ngăn chúng từ xa bằng những quả lựu đạn M67 nổ chậm.  Chúng tôi ném hết sức thẳng tay những quả M 67 xuống chân đồi.  Đèn xe soi rõ những thân hình cán binh Cộng-Sản loạng choạng ngã chúi xuống đất vì trúng mảnh lựu đạn.  Hai khẩu M60 vẫn đan cánh sẻ.  Những xác người chết đè lên nhau, những tiếng thét đau đớn vang lên man rợ trong đêm đen.  Đèn xe lại tắt, tiếng chiến xa lại hú.  Những nòng M72 đã sẵn sàng phóng đạn.  Hai khẩu M60 được nâng cao lên nhằm vào những xạ thủ phòng không trên tank.  Vài chiếc tank bị trúng đạn, nằm lại giữa triền đồi, nhưng có hai chiếc đã lọt được vào vị trí phòng ngự của BĐQ. Xạ thủ 12,8 ly trên xe đã chết, cái dây xích còn móc vào chân xạ thủ, treo tòn ten cái xác xạ thủ đung đưa bên hông chiến xa.  Trong khi chiếc tank hướng đông đã xoay sang trái chạy xuống đồi thì chiếc thứ nhì còn đang trở đầu ở khoảng đất giữa hai cái lô cốt.  Có một BĐQ đứng xổng lưng giữa đồi chờ đợi cái xe tank đó.  Chiếc xe nhằm anh lao tới, anh tránh sang một bên nắm sợi xích treo cái xác bên hông xe đu lên pháo tháp.  Một quả lựu đạn ném gọn vào lòng xe,... quả thứ hai,... quả thứ ba... "bùng!... bùng!... bùng!" chiếc xe loạng choạng rồi ngừng trên đỉnh đồi.  Người BĐQ nhảy xuống xe, anh xả một băng M16 vào cái thây ma cán binh Cộng-Sản, xạ thủ phòng không.  Hết đạn, anh thay băng đạn khác, nhả đạn tiếp tục, cái thây ma toe tua từng mảnh.  Rồi anh ngồi bệt xuống đất ôm mặt khóc rống lên.  Người ấy là Chuẩn úy Thiều!

       Tôi cứ để cho người sĩ quan trẻ khóc, khóc cho vơi hận thù, cho vơi nỗi thương tâm.

       Khoảng nửa đêm, đèn xe lại rọi sáng, đạn 100 ly lại cày xới ngọn đồi không tên.  Tôi không thể nắm vững được con số tổn thất của quân bạn là bao nhiêu.  Chúng tôi đã xử dụng đến những ống M72 cuối cùng.  Tôi gọi Thiếu úy Thủy và cho lệnh anh đi gom góp lựu đạn của những người đã tử trận về chia cho những người còn sống để đánh địch lần chót.  Dưới ánh đèn xe, những người lính xâm lăng trong đợt xung phong này hình như không còn hăng hái như hai đợt trước; họ bắt đầu bò lên, nương theo những mô đá nhấp nhô.  Như vậy là địch đã mất tinh thần!  Khi những quả lựu đạn vừa bật mỏ vịt nổ "ùm!" thì những tên bộ đội Cộng-Sản cũng quay lưng chạy thục mạng ngược về hướng rừng cao su.  Thế là đèn pha vụt tắt.  Dưới chân đồi có tiếng rên la của lính CSBV bị thương.  Hai khẩu M60 tưới đạn không thương tiếc về hướng có những tiếng rên la đau đớn ấy.

       Chừng mười phút sau đoàn xe tank lại ào ạt tiến lên đồi lần thứ ba.  Lần này chúng theo đội hình hai hàng dọc, đâm thẳng lên đỉnh đồi rồi đồng loạt pha đèn, chia hai ngả, trái, phải giày xéo vị trí trú quân của chúng tôi.  Trên thành xe không có tên xạ thủ phòng không nào!  Những đứa nạp đạn đại bác thì thò đầu lên thụp đầu xuống ném những trái thủ pháo xuống những cái lều poncho và những hố cá nhân.

       Bị dồn vào đường cùng, chúng tôi chỉ còn cách tay bóp cò M16 nhắm những cái đầu địch nhấp nhô trên pháo tháp, miệng la hét không ngừng,"A! ! !... A! ! !... A! ! !... Biệt Động ! Sát!"  Một trái thủ pháo ném trúng lưng tôi, tôi chụp nó ném đi hướng khác, trái thủ pháo nổ trên trời, thủ pháo Cộng-Sản nổ chậm hơn lựu đạn M26 của ta, sát thương cũng không bằng M26 của ta.  Đã tới lúc chúng tôi như mất trí, không còn biết sợ chết nữa!  Chúng tôi trở thành những tay giác đấu, gắng sức leo lên lưng những con quái vật T54 để đánh quả lựu đạn sau cùng.  Tôi đã leo lên cái pháo tháp.  Tôi lần tay tìm trên sợi dây ba chạc, còn một quả mini và một quả lân tinh!  Tay tôi chưa kịp mở chốt quả mini thì một cái đầu địch nhô lên, nó đập một trái thủ pháo trên mũ sắt của tôi rồi ra sức xô tôi xuống xe.  Hai con vật giằng co, quả mini tụt tay tôi rơi mất!  Tôi gỡ cái nón sắt ra, thẳng tay choảng vào đầu thằng giặc, đầu nó ngúc ngoắc, rồi nó thụp vào lòng xe.  Tôi đang cố gỡ trái lân tinh móc trên dây ba chạc thì cái pháo tháp xoay tròn, tôi bị gạt rơi xuống xe.  Tôi lăn sang sau một ụ đá, chiếc xe đảo một vòng, xích sắt cày sâu trên đất, cát bụi tưới rát mặt, tôi thoát chết trong đường tơ kẽ tóc!

       Như những con cọp bị thương, chúng tôi chạy bộ đuổi theo đoàn chiến xa đang rút đi.  Trong đám bụi mù, một BĐQ đã bỏ được một trái M26 vào trong lòng chiếc T 54 hướng ĐĐ4/ TĐ82 khiến nó quýnh quáng đâm vào hông một chiếc khác rồi lật nhào xuống triền đồi bốc cháy.  Chiếc xe bị đâm trúng thì đứt xích, từ trên xe, bốn tên CSBV nhảy xuống, chúng chưa đứng vững thì năm sáu họng M16 đã nhả hàng trăm viên đạn trên người chúng, bọn xâm lăng chết không kịp than tiếng nào.  Có vài BĐQ còn bám trên pháo tháp những chiếc tank đang đổ dốc, họ cố chúi mũi M16 vào miệng pháo tháp bóp cò vô vọng.  Pháo tháp xoay tròn, họ rơi xuống đất.  Chiếc xe chạy sau đè lên thân họ. Đoàn xe biến dạng trong đêm.

       Đêm ấy tôi đã sống sót sau một trận chiến đấu đẫm máu và dã man nhất trong cuộc đời mười năm trận mạc.  Cái lều của tôi bẹp dí.  Chiếc máy PRC 25 của tôi cũng bẹp dí.  Chiến xa địch đã rút xa, tôi còn đứng sững trên đỉnh đồi nhìn theo chúng.  Tay tôi còn cầm chắc quả lựu đạn lân tinh cuối cùng, tiếc rẻ.  Tôi bước rảo quanh ngọn đồi trọc đã xác xơ.  Thuộc cấp của tôi chết phơi thây, la liệt đó đây.  Không còn khẩu M72 nào, lựu đạn cũng cạn, pháo yểm không có, không yểm cũng không có.  Tôi quyết định cho đơn vị rút lui.

       Một trái mìn cóc nổ dưới chân Chuẩn úy Trung, người sĩ quan trẻ theo sau lưng tôi đi kiểm tra trận chiến.  Bàn chân trái của Trung toe tua như miếng bã trầu đẫm máu.  Tôi dìu Trung vào cái lều sập của Đại úy Hoàn.  Xác Đại úy Tiểu Đoàn Phó đã bị pháo 100 ly xẻ thành từng mảnh, đầu văng một nơi, tay chân văng một ngả.  Tôi chụp cái máy PRC 25 của ông ra lệnh cho Trung úy Trần văn Phước ĐĐT/ĐĐ3 cho người dìu Chuẩn úy Trung xuống đồi.  Rồi tuần tự, các Đại Đội 3,4,2,1 rút lui qua con suối dưới chân đồi.  Nằm lại trên đồi, bên hố cá nhân, chỉ còn những anh hùng Pleime vừa tử trận.  Không có tiếng rên la nào cả.  Tất cả đã ra đi êm ả.  Tất cả đã ra đi kiêu hùng.  Đêm 28/4/1975 máu chúng tôi, máu những người Biệt Động còn tưới ướt đẫm một ngọn đồi không tên của quê hương.

       Khi chúng tôi xuống tới vườn cam dưới chân đồi thì xe tank địch ào ạt lên đồi lần thứ tư.  Những trái đạn 100 ly bắn dài, vượt qua đỉnh đồi, bay trên đầu chúng tôi rồi rơi bên bờ suối.  Đất đá bụi mù sau lưng chúng tôi.  Trong đêm tối, tôi cho quân lội nhanh qua bờ bên kia.  Đêm 28/4/1975, chợ chiều rồi!  Không ai đáp ứng lời xin tác xạ yểm trợ.  Không ai đáp ứng lời tôi xin một trái hỏa châu!

       Qua suối, tôi cho đơn vị dấu đội hình trong bãi mía.  Từ đây, sáng hôm sau tôi nhìn lại bên kia bờ, ngọn đồi trọc đẫm máu không một bóng người, những chiếc xe tank bị phá hủy đêm qua đã được kéo đi.  Không thấy bóng dáng quân thù, không nghe tiếng động cơ chiến xa.  Ngọn đồi nằm phơi dưới nắng mai im ắng.  Vào lúc này, bên trái cái lô cốt hướng bắc, cạnh một gốc bằng lăng, Đại úy Hoàn TĐ Phó thoải mái nằm ngủ yên trên đó, đầu một nơi, thân một ngả.  Có cả chục người lính can trường yên nghỉ trên ngọn đồi này cùng ông.  Gió ngàn lồng lộng, hoa mía bay lồng lộng...

       Sáng 29/4/1975 tôi nhìn về hướng căn cứ Long-Bình, có vài cột khói đen bốc lên từ nóc các nhà vòm.  Người ta lại đốt gia tài, người ta lại rút đi rồi !  Người ta rút đi đâu?  Tôi vẫn còn ở sát địch quân, vậy mà người ta lại nỡ bỏ tôi mà đi, như ở Quảng-Đức, BLao!  Kiểm điểm lại quân số, cả tiểu đoàn còn được 107 người!  Tôi lấy cái PRC 25 rà những tần số quen.  Tôi bắt được giọng nói của Hằng Minh và Đại tá Hiếu, Sư đoàn 18 đang lún càng tại Trảng-Bom!  Khi biết điểm đứng của tôi, Đại tá Hiếu hẹn gặp nhau tại cổng số 10 căn cứ Long-Bình.

       Muốn đi về Long-Bình tôi phải tạt qua ngã Hố-Nai.  Pháo hai bên Quốc, Cộng đều tập trung trên vùng này.  Vậy là, đội pháo ta đi!  Chúng tôi đi như những cái thân robot, đạn nổ đằng trước, đạn nổ đàng sau, đạn nổ bên hông, đạn nổ chụp trên đầu.  Chúng tôi không nghe gì cả, cứ thế mà đi, hướng Long-Bình,  Okay!  Tiến lên!  Nơi ô cửa sổ hai bên đường, có những họng súng AK chĩa vào đoàn quân đang di chuyển; chúng tôi không màng tới chúng; chúng tôi cứ đi trong mưa pháo.  Pháo bạn từ hướng tây dội tới.  Pháo địch từ hướng đông câu sang.  Pháo cứ rơi.  Những người trúng đạn ngã xuống.  Những người chưa trúng đạn cứ bước đi, những bước đi không hồn.  Đường phố đầy hố đạn, đường phố đầy xác người...

       Tôi vào tới vòng rào căn cứ Long-Bình vào lúc buổi chiều.  Tôi là dân Vùng 2 không biết cái căn cứ này có bao nhiêu cổng, đi tìm cái cổng số 10 thì biết nó ở đâu?  Tôi thấy một doanh trại có cái bảng Bộ Chỉ Huy/ Liên đoàn 32 BĐQ bỏ trống, vậy là thày trò tôi nhào vào đấy hạ trại.  Đếm đầu thuộc cấp trong sân, Tiểu đoàn 82 BĐQ giờ ấy còn 67 người!  Như thế là chẵn 40 người chết rải rác trên đoạn đường mưa pháo từ Hố-Nai về tới Long-Bình!  Cơm nước xong thì trời đã tối.  Chúng tôi ngủ như chết.  Đến 3 giờ sáng 30/4/ 1975 Trung úy Trâm Sĩ quan Truyền Tin Tiểu đoàn dựng tôi dậy,

       - Có tin từ Liên đoàn ra lệnh cho chúng ta rút về Sài-Gòn!

       Tôi uể oải ngồi dậy,

       - Mẹ kiếp!  Về Sài-Gòn!  Về Sài-Gòn làm cái con mẹ gì đây!

       Xa cuối trời, hỏa châu le lói hướng Sài-Gòn.

       Tôi ra lệnh cho tiểu đoàn (!) chuẩn bị lên đường.  Tới ngã ba Tam-Hiệp chúng tôi gặp một bộ phận của Sư đoàn 22 Bộ Binh.  Cùng là dân Vùng 2 mất đất, thấy thương nhau, tay dơ vẫy vẫy...  Cầu xa lộ đã bị xe tank CSBV chận đường, chúng tôi rẽ vào thành phố Biên-Hòa.  Thành phố vắng lạnh buồn thiu.  Tôi cho đơn vị đi dọc theo đường xe lửa, ngang qua những căn nhà tôle ổ chuột, một vài khuôn mặt buôn phấn bán hương thò ra, ánh đèn vàng hiu hắt, đôi câu vọng cổ vang theo sau lưng người chiến bại, "Anh ơi! Bỏ gươm đao, bỏ mộng khanh tướng công hầu mà về với em đi!  Chiến cuộc đã tàn rồi!  Anh ơi!... Anh ơi!..."

       Chúng tôi cúi đầu lầm lũi mà đi.  Chúng tôi đi qua cầu Đôi rồi đến cầu Hang, tôi cho đơn vị dừng lại tấp vào những cái quán bỏ trống bên đường.  Từng đoàn quân xa, chiến xa có BĐQ và lính Dù tùng thiết đi qua mặt chúng tôi, hướng về Sài Gòn.  Khoảng 8 giờ sáng thì không còn chiếc xe nào đi qua đó nữa.  Lúc này trong ngôi chùa bên kia đường tàu, những nhà sư áo vàng đang chất đồ đạc lên xe, xe hướng về Sài Gòn.  Ít lâu sau xe của họ lại quay trở lại chùa không hiểu vì lý do gì.

       Tôi cho quân tiếp tục lên đường.  Khi còn cách Thủ-Đức chừng vài cây số người lính có radio loan tin Tổng Thống Dương văn Minh đang kêu gọi đầu hàng!  Tôi cho quân dừng lại, tạt vào một quán cà phê bên đường.  Bà chủ quán thấy tôi, ái ngại vặn nhỏ volume cái máy thu thanh.  "Hết rồi! Chị cứ mở lớn cho tôi nghe với!  Hết rồi!  Chị ơi!"  Bà chủ quán mở radio lớn hơn, và tôi nghe rõ từng lời kêu gọi của ông Tổng Thống, ông tân Tổng Thống VNCH mà tôi không rõ ông ta đã lên ngôi lúc nào!  Ngoài cổng có cái xe Jeep từ hướng Sài-Gòn chạy lên, một người trông dáng như Tư Lệnh bước xuống hỏi anh BĐQ trước ngõ điều gì đó, rồi chiếc xe trở đầu phóng đi.  Khi tôi ra ngoài đường thì người lính nói có Thiếu tướng Đảo hỏi tin Thiếu tá.  Vì anh ta mới từ phía sau đoàn quân di chuyển lên đây, nên anh không rõ tôi ngồi trong quán nước, anh nói với Thiếu tướng rằng anh không biết ông TĐT ở chỗ nào cả, xin Thiếu tướng chờ một lát để anh ta đi kiếm, nhưng Thiếu tướng Đảo đã vội vã ra đi.

       Ngày 10 tháng 5 năm 1975, tôi đang ngồi uống cà phê trước cửa nhà ông chiêm tinh gia Trần Cẩm số 144 đường Vĩnh Viễn Chợ-Lớn thì bên kia đường một người tóc húi cao, vừa xuống yên chiếc xe đạp thể thao. Tôi gọi,

       -Tư Lệnh!  Tư Lệnh!

       Tướng Đảo ngơ ngác một lúc rồi nhận ra tôi, ông bước sang nhập bàn với tôi và chú Tr/ úy Phước, con trai bác Cẩm.  Tư Lệnh nói hôm 30 tháng Tư ông có quay lại tìm tôi ở cái quán cà phê bên đường để rủ tôi đem quân trốn về Vùng 4, nhưng ông không tìm thấy tôi nên dự định không thành.  Tôi nhìn vào mắt Tư Lệnh, an ủi ông,

       - Số mệnh mà Tư Lệnh ơí!

       Chúng tôi xiết tay nhau cảm thông.  Vinh quang đành bỏ lại sau lưng, đau lòng mà bỏ lại sau lưng!  Trước mặt chúng tôi, những ngày sầu thảm bắt đầu...

       Tháng Ba năm 1979 tôi được đưa từ Trại Cải Tạo Phú-Sơn 4, Thái-Nguyên về Trại Nam-Hà A, Phủ-Lý.  Tôi là thành phần của toán 40 người có tiền tích trốn trại nên bị giải về đây với cái còng trên tay.  Khi chúng tôi nhập trại, những người tù trẻ tuổi can tội Vượt Biên và Phục-Quốc chào đón chúng tôi, những kẻ mang còng, bằng những đợt vỗ tay hoan hô tưng bừng.  Hôm sau có người nhắn với tôi rằng Chủ Nhật tới Thiếu tướng Đảo chờ mời tôi ăn cơm ở buồng số 1.

       Trưa Chủ Nhật đó tôi tới buồng 1 gặp người chỉ huy cũ, ông ở đội lao động cùng Tướng Sang Tư Lệnh Sư đoàn 6 KQ, Đại tá Phúc BĐQ Tỉnh trưởng Long-Khánh, và Đại tá Khoái CHT/BĐQ/ QK1.  Thời gian qua đã mấy năm không gặp, tôi rất vui khi bắt tay Tư Lệnh.  Bữa cơm ấy có tôi, Tư Lệnh, Tướng Sang và một người quen của Tướng Sang. Tư Lệnh cầm tay tôi, giọng nói đầy hưng phấn,

       - Những bạn trẻ như em đã làm qua tỉnh ngộ, xét lại mình.  Từ nay qua sẽ sống xứng đáng hơn!

       Tôi chẳng hiểu ý Tư Lệnh nói gì, nhưng tôi tin có gì đó chuyển biến trong tâm tư Tư Lệnh (?)

       Những buổi chiều sau đó, mỗi khi đi lao động về, chúng tôi đều tụ tập bên bờ giếng trước buồng 7 để nghe Thiếu tướng Đảo, Đại tá Trí, Đại tá Quy, và Đại tá Minh hòa nhạc.  Họ là những nhạc sĩ siêu quần, tiếng đàn của họ có thể ví với tiếng đàn của một siêu "Band", nhất là cây mandolin của Đại tá Minh.

       Chuyện tụ tập đàn ca đến tai ban chỉ huy trại.  Thằng "chèo" Lực xuống yêu cầu ban nhạc và khán giả giải tán.  (Ở trại Nam-Hà A chúng tôi gọi những tên công an coi tù là "chèo", hay "phường chèo").  Những người trẻ tuổi hô to, "Đả đảo chèo Lực!"

       Lời qua tiếng lại, lũ chèo ùn ùn kéo xuống vây quanh đám đông.

       Tướng Đảo lớn tiếng,

       - Anh không đủ tư cách nói chuyện với tôi!  Anh về gọi Trung tá Xuyên, trại trưởng xuống đây nói chuyện với tôi!

       Trung tá Xuyên không xuống, mà đoàn vệ binh thì càng lúc càng đông hơn.  Chúng lùa tù về buồng, khóa cửa lại, khóa cả cửa khu bên ngoài, không cho các buồng giao thiệp với nhau.  Sáng hôm sau một cái xe Molotova bít bùng đến trại Nam-Hà A đem Tướng Đảo và vài ông tướng khác đi mất biệt.

       Sau khi chia tay nhau ngày ấy ở trại cải tạo Nam-Hà A, tôi và Tư Lệnh chưa có dịp gặp lại nhau.

       Tam nhân đồng hành trên Liên tỉnh lộ Long Khánh-Bà Rịa tháng Tư năm xưa thì có hai người bị giữ trong trại cải tạo 13 năm là tôi và Đại tá Hiếu, người thứ ba là Thiếu tướng Đảo thì bị nhốt lâu hơn.  Ông và ba vị Tướng nữa của QLVNCH là những người sau cùng của chế độ được tha khỏi gông cùm 17 năm sau khi Miền Nam sụp đổ.

       Bây giờ là tháng Tư!

       Ba mươi năm đã trôi qua.

       Bao nhiêu lần kỷ niệm xưa hiện về.

       Tháng Tư nào cũng chở đầy nỗi buồn!

       "Hằng Minh đây Tiên Giao gọi!  Tháng Tư lại về rồi Hằng Minh ơi!"

Seattle, 7/4/2005